Ladki Bahin Yojana 6th महाराष्ट्र राज्यात महिला सक्षमीकरणासाठी शासनाने अनेक महत्त्वपूर्ण पावले उचलली आहेत. त्यापैकी सर्वात महत्त्वाकांक्षी योजना म्हणजे ‘मुख्यमंत्री लाडकी बहीण योजना’. या योजनेने राज्यातील महिलांच्या आर्थिक स्वावलंबनाला नवी दिशा दिली आहे. या योजनेची व्याप्ती आणि परिणाम यांचा आढावा घेऊया.
योजनेची व्याप्ती आणि प्रतिसाद
महाराष्ट्र सरकारने सुरू केलेल्या या महत्त्वाकांक्षी योजनेला राज्यभरातून प्रचंड प्रतिसाद मिळाला आहे. आतापर्यंत जवळपास ३ कोटी महिलांनी या योजनेसाठी ऑनलाईन आणि ऑफलाईन पद्धतीने अर्ज सादर केले आहेत. यातून स्पष्ट होते की, राज्यातील महिलांमध्ये या योजनेबद्दल मोठी आशा आणि विश्वास निर्माण झाला आहे.
लाभार्थ्यांची संख्या आणि अर्ज मंजुरीची प्रक्रिया
तालुकास्तरीय समितीने आतापर्यंत २ कोटी ३४ लाख महिलांचे अर्ज मंजूर केले आहेत. ही संख्या एकूण अर्जांच्या तुलनेत लक्षणीय आहे. तथापि, काही महिलांचे अर्ज मंजूर असूनही त्यांना अद्याप या योजनेचा लाभ मिळालेला नाही, ही बाब चिंताजनक आहे.
ऑक्टोबर २०२४ पर्यंतची मुदतवाढ
महाराष्ट्र शासनाने कोणतीही पात्र महिला या योजनेपासून वंचित राहू नये, या उद्देशाने अर्ज सादर करण्याची मुदत १५ ऑक्टोबर २०२४ पर्यंत वाढवली. या वाढीव कालावधीत अनेक महिलांनी नव्याने अर्ज सादर केले. या नवीन अर्जांची छाननी आणि मंजुरीची प्रक्रिया डिसेंबर २०२४ पर्यंत पूर्ण होण्याची अपेक्षा आहे.
आर्थिक लाभाचे स्वरूप
या योजनेअंतर्गत लाभार्थी महिलांना लक्षणीय आर्थिक मदत मिळणार आहे. महायुती सरकारच्या काळात उर्वरित पाच हप्त्यांचे ७,५०० रुपये आणि डिसेंबरमधील वाढीव हप्ता २,१०० रुपये असे एकूण ९,६०० रुपये प्रत्येक पात्र महिलेच्या बँक खात्यात जमा होणार आहेत.
विशेष लाभ आणि वाढीव रक्कम
योजनेच्या सुरुवातीला महिलांना दरमहा १,५०० रुपये मिळत होते. मात्र, महायुती सरकारने या रकमेत वाढ करण्याचा निर्णय घेतला असून, सहाव्या हप्त्यापासून प्रत्येक महिलेला २,१०० रुपये मिळणार आहेत. ही वाढ महिलांच्या आर्थिक सक्षमीकरणाच्या दृष्टीने महत्त्वपूर्ण पाऊल मानली जात आहे.
सध्याची स्थिती आणि पुढील वाटचाल
विधानसभा निवडणुकांमुळे सध्या या योजनेचे लाभ वितरण तात्पुरते स्थगित करण्यात आले आहे. मात्र, निवडणुकांनंतर महायुती सरकार पुन्हा सत्तेत आल्यास योजनेच्या लाभात वाढ होण्याची शक्यता आहे. यामुळे महिलांना अधिक आर्थिक लाभ मिळण्याची अपेक्षा आहे.
योजनेचे सामाजिक महत्त्व
मुख्यमंत्री लाडकी बहीण योजना केवळ आर्थिक मदतीपुरती मर्यादित नाही. ती महिलांच्या सर्वांगीण विकासाचे प्रतीक आहे. या योजनेमुळे:
१. महिलांना आर्थिक स्वावलंबन मिळत आहे २. कुटुंबातील त्यांचे स्थान बळकट होत आहे ३. निर्णय प्रक्रियेत त्यांचा सहभाग वाढत आहे ४. समाजात त्यांच्या योगदानाला मान्यता मिळत आहे
मुख्यमंत्री लाडकी बहीण योजना ही महाराष्ट्र शासनाची एक महत्त्वाकांक्षी योजना आहे. तीन कोटींहून अधिक अर्ज आणि दोन कोटींहून अधिक लाभार्थी या योजनेच्या यशस्वितेचे प्रतीक आहेत. या योजनेमुळे राज्यातील महिलांच्या आर्थिक आणि सामाजिक स्थितीत सकारात्मक बदल घडत आहे. सरकारने घोषित केलेली वाढीव रक्कम आणि सुलभ अर्ज प्रक्रिया यामुळे अधिकाधिक महिला या योजनेचा लाभ घेऊ शकतील.